بطور كلی در بحث تغذیه كمكی كودكان دو مورد مجزا قابل بحث می باشد.
1 – ایا شیر مادر برای تغذیه شیرخوار كافی است؟
2- از چه موادی برای تغذیه كمكی شیرخوار می توان استفاده كرد؟
شیر مادر برای تمامی شیرخواران تا پایان شش ماهگی كاملا كافی است و هیچ شیرخواری (بخصوص شیر مادر )تا پایان شش ماهگی نیاز به تغذیه كمكی ندارد .
گاها مشاهده میشود مادران از سیر نشدن فرزندشان نگران هستند باید بگویم كه ملاك كافی بودن شیر مادر از نظر پزشكی افزایش وزن شیر خوار و منحنی رشد كودك میباشد و تا وقتی این منحنی در محدوده استاندارد باشد شیر خوار (كوچكتر از شش ماه )نیازی به تغذیه كمكی ندارد.
بنابراین بعد از شش ماهگی زمان شروع تغذیه كمكی میباشد.
شروع تغذیه با مواد سهل الهضم و با مقدار كم باید اغاز شود بطور كلی استفاده از عسل و مركبات قبل از یك سالگی برای كودكان ممنوع است .
در اغاز موادی مانند پوره سیب زمینی و هریره بادام با حجم كم مناسب است و همچنین غذاهای ابكی مثل سوپ صاف شده باید دقت كرد كه دستگاه گوارش كودكان در ابتدا قادر به هضم و جذب غذاهای سنگین و پر چربی را ندارد . استفاده از تخم مرغ نباید با بیشتر از یك عدد در هفته اغاز شود و به مرور بر این مقدار افزود .
موادی مانند لعاب برنج و فرنی ارزش غذایی خیلی خوبی برای كودك دارند.
فراموش نشود كه مواد غذایی نفخ زا مانند حبوبات (اگر زیاد مصرف شود) میتوانند باعث دل درد و بیقراری كودك شوند.
مواد غذایی اماده كه با نامهای مختلف در بازار موجود میباشند در عین حال كه از طعم و گاها ارزش غذایی خوبی برخوردار هستند ولی در مجموع هیچ كودك سالمی نیاز صددرصد به مصرف انها ندارد و مادران میتوانند غذاهای كمكی كودكان خود را با كیفیت عالی خودشان تهیه نمایند.
نكات پرستاری :
مواد غذائی كه نباید تا قبل از یكسال تمام استفاده شوند عبارتند از : سفیده تخم مرغ ، شیرگاو ( بیش از 100 سی سی و نجوشیده ) ، پنیر ، انواع توت ، آلبالو ، گیلاس ، كیوی ، خربزه ، عسل ، بادام زمینی ، مركبات ، اسفناج ، و كلم .
بهتر است از آبمیوه های آماده كه دارای مواد نگهدارنده است استفاده نشود .
برای شروع تغدیه كمكی در روزهای اول شاید یك قاشق چایخوری كافی باشد و نباید به یكباره با مقدار زیاد شروع كنید .
همچنین هر نوع غذائی كه به رژیم غذائی كودك اضافه میشود بهتر است تا یكهفته غذای جدیددیگری به رژیم او اضافه نكنید تا در صورتی كه كودك دچار مشكلی از نظر حساسیت شود به راحتی بتوان به مشكل او پی برد .
دستور تهیه چند نوع غذای تكمیلی
فرنی
مواد مورد نیاز :
آرد برنج 2 قاشق مرباخوری
شكر 4 قاشق مرباخوری
شیر 250 سی سی
تهیه :
آرد برنج را در شیر حل و سپس شكر را به مخلوط اضافه كنید . در ظرف مناسبی ریخنه و با حرارت ملایم بپزید و مرتب هم بزنید تا به غلظت مناسب برسد .
شیر برنج
مواد مورد نیاز :
برنج 2 قاشق غذاخوری
شیر 250 سی سی
تهیه :
برنج را تمیز كنید و خوب بشوئید و در یك لیوان آب بمدت دو ساعت خیس كنید . برنج را در همین آب بپزید تا نرم شود سپس شیر را اضافه كنید و روی شعله ملایم حرارت دهید تا به غلظت مناسب برسد .
حریره بادام
مواد مورد نیاز :
بادام 20 دانه
آرد برنج یك قاشق مرباخوری سر صاف
شكر دو قاشق مرباخوری سر صاف
تهیه :
بادام را یك شبانه روز در آب خیس كنید تا روز بعد به راحتی پوستش جدا شود . سپس آن را با رنده خرد كنید و بعد در پارچه تمیزی قرار دهید . با ریختن حدود 2 تا 3 لیوان آب جوشیده بر روی آن شیره بادام را جمع آوری كنید . سپس آرد برنج و شكر را به شیره بادام اضافه كنید تا مخلوط یكنواختی بدست آید و آنگاه مخلوط را در ظرف مناسبی بریزید و با حرارات ملایم بپزید تا به غلظت مناسب بریزید .
پوره سیب زمینی
سیب زمینی را بشویید و با پوست بپزید . بعد از پختن پوست آن را بكنید و بعد از خرد كردن و نرم كردن كمی كره و شیر به آن اضافه كنید و مجدد گرم كنید .
منبع:koodakan.org