1-برای جلوگیری ازسرماخوردگی نوزاد چه باید كردو آیا با قنداق كردن میتواننوزاد را از سرماخوردگی حفظ كرد؟
سرماخوردگی عبارت است از ابتلایدستگاه تنفس (یعنی حلق، حنجره وریه) به انواع ویروسهای مولدسرماخوردگی، بنابراین سردبودنمحیط اتاق نوزاد در پیدایشسرماخوردگی نقش بسیاری دارد; امابراثر تماس نوزاد با افرادی كه مبتلا بهسرماخوردگی میباشند(یعنی افرادیكه دچار آبریزش از بینی، گلودرد،سرفه و عطسه هستند) ویروسسرماخوردگی وارد دستگاه تنفسنوزاد هم میشود و او مبتلا میگردد.
باید دانست بالا بردن درجه حرارتاتاق، پوشاندن زیاد و قنداق كردننوزاد به هیچ وجه او را ازسرماخوردگی حفظ نخواهد كرد بلكهباید او را از تماس با افراد سرماخوردهدور نگه داشت. به هر حال باید دمایاتاق نوزاد بین 19 تا 22 درجهسانتیگراد باشد و بهتر است لباسبلندی كه دست و پای نوزاد رامیپوشاند به تن او كرد، ولی اگر باچنین شرایطی دست و پای نوزاد سرداست جای نگرانی نیست بلكه میتواندستكش به دست او كرد و پاهای او رابا جوراب پوشاند گرمای بدن نوزاد رامیتوان با دست گذاشتن روی قفسهسینه او حس كرد و سردبودن دستنوزاد نمایانگر دقیق دمای بدن اونیست همچنین سرماخوردگی نتیجهسردبودن دست یا پای نوزاد نیستبلكه نباید در تماس با افرادسرماخورده قرار گیرد.
2- عطسه كردن نوزادان:
اكثر نوزادان به سادگی و پی درپیعطسه میكنند كه این عطسه كردننشانه سرماخوردگی نوزاد نیست، مگرتوأم با آبریزش از بینی و علایم دیگرسرماخوردگی باشد.
یکی از علل عطسه کردن نوزاد نتیجه وارد شدن گـردو خاك یا هوای خشك و گرم به داخلبینی نوزاد بوده و یا به علت تجمعترشحات در داخل بینی و تحریكدیواره بینی است.
از بینی بعضی نوزادان ممكن است مایعشفافی زیادتر از معمول ترشح شودمخصوصا وقتی كه گریه میكنند یادچار سرماخوردگی میشوند كه دفعاین ترشحات چندان هم بد نیست ومادر باید با دستمال نرم آن را پاك كند.و یا با «پوآر» و قطره چكان پلاستیكیترشحات را مخصوصا قبل از شیردادنبه آرامی تخلیه نماید.
در صورتی كه ترشحات بینی نوزادغلیظ، سبز و یا زردرنگ باشد به دلیلعفونت بینی است و نیاز به درمان دارد.
3 – پوست نوزاد:
در روزهای بعد از تولد ممكن استبرجستگیهای كوچكی به اندازه تهسنجاق در سطح پوست صورت نوزادظاهر شود. این برجستگیهای كوچكرا «میلیا» گویند كه نتیجه ترشحاتزیاد چربی پوست میباشد وخود بخوداز بین میرود. همچنین ممكن استلكههای آبی تیره با اطراف مشخص درناحیه كفل نوزاد یا به طور استثنایی درمحل دیگری از بدن دیده شود كه آنهارا لكههای منگولی یا آبی رنگ گویندو در خلال سال اول تولد از بینمیرود.
4 – لرزش چانه و زانوهای نوزاد:
بعضی نوزادان موقعی كه در حالبیداری و فعالیت هستند لرزشهایی درچانه یا در زانوهای آنها دیده میشود.این لرزشها چون در زمان فعالیت نوزاداست جای نگرانی نیست و طبیعیاست.
علت این لرزشها این است كه سیستمعصبی نوزاد هنوز تكامل نیافته است وبتدریج در طی چند ماه از بین میرود.اما اگر در حال آرامش یا خواب دچارلرزش گردید باید به فكر تشنج بود وكودك باید مورد معاینه پزشكمتخصص قرار گیرد.
5 – آیا پاهای نوزاد را بعد ازتولد باید كشید و قنداق كرد؟
خیر، چون پاهای نوزاد در رحم مادركاملا جمع است، لذا بلافاصله و بعد ازتولد نمیتوان پاهای نوزاد را دراز كرد.در این زمینه، مادر باید چند روز و چندشب پاهای كودك را بپوشاند تا اوبتواند آزادانه پاهای خود را زمانی خمو زمانی هم دراز كند; در هر حال، نوزادخود در انتهای ماه اول و دوم پاهایشرا دراز خواهد كرد.
6 – چرا بعضی نوزادان دچارگرفتگی بینی میشوند و درهنگام خواب خرخر میكنند؟
چون مجاری بینی نوزادان باریكاست; اگر در این مجاری باریكترشحات مخاطی جمع گردد و یا اگرهوای اتاق نوزاد زیادتر از معمول گرمباشد سبب میشود كه مخاط بینی نوزادكه در داخل رحم مادر بوسیله مایعآمینوتیك مرطوب بوده با تنفس هوایگرم، خشك شود و ترشحات مخاطینیز خشك و سبب گرفتگی بینی نوزادشود. برای جلوگیری از گرفتگی بینیباید درجه حرارت اتاق نوزاد متناسبو مطلوب باشد(22 درجه سانتی گراد).و اگر هوای اتاق نیز مرطوب باشد بهترخواهد بود (با جوش آوردن سماوربرقی یا وسایل دیگر میتوان مقداریبخار آب در اتاق نوزاد به وجود آورد).
اگر بینی نوزاد گرفته است مادرمیتواند دو قطره آب نمك (یك قاشقچایخوری نمك به 250 سی سی آبجوشیده سرد شده اضافه نموده یا ازداروخانه قطره را تهیه نماید) داخل هرسوراخ بینی مخصوصا قبل از شیردادنبریزد تا ترشحات داخل بینیتر شود وآن را با قطره چكان یا پوآرهایمخصوص تا حدی كه میتوانترشحات داخل بینی كودك را ببیندخارج نماید. مادران هیچگاه نباید شیرپستان خود را داخل بینی نوزاد خودبریزند یا بدوشند چون شیر بصورتلایهای مجاری بینی نوزاد را میپوشاند.ضمنا محیط بسیار خوبی نیز برای رشدمیكروبهاست و لذا موجب عفونت بینینوزاد میگردد.
7 – آیا سكسكه كردن نوزاداهمیت دارد؟
خیر، سكسكه تحریك عصبی است كهسبب انقباض عضله دیافراگم میگردد.انقباض دیافراگم خود سبب فروبردنهوا به داخل ریه میشود كه اینفروبردن ناگهانی هوا بوسیله انقباضاپیگلوت متوقف میشود و سكسكهبوجود میآید.
8 – حد متوسط افزایش وزن دردوران شیرخوارگی:
صفر تا 3 ماهگی 30 گرم در روز (200گرم در هفته)
4 تا 6 ماهگی 20 گرم در روز (140گرم در هفته)
7 تا 9 ماهگی 15 گرم در روز (105گرم در هفته)
10 تا12 ماهگی 10 گرم در روز (70گرم در هفته)
در شش ماه اول تولد افزایش وزن زیاداست و سپس كاهش مییابد بعد از سن10 ماهگی به صورت طبیعی اشتهایكودك كم میشود و در نتیجه سرعتافزایش وزن او كم خواهد شد.
منبع:كتاب «من و كودك من» – ترجمه دكتر فیض